سوره الم تنزیلسوره الم تنزیل یا سوره سجده، سی و دومین سوره قرآن می‌باشد. ۱ - محتوای سوره سجدهخداوند در آیه ۱۵ این سوره، یکی از نشانه‌های بارز مؤمن را به خاک افتادن به علامت تعظیم و سپاس، هنگام یادآوری آیات و نشانه‌های خدا، و سجده و ستایش خداوند می‌داند. این آیه، سجده واجب دارد و نام سوره نیز از همین آیه گرفته شده است. هدف کلی سوره، بیان مبدا و معاد، و اقامه برهان بر این مساله است، و نیز دفع شبهه‌هایی که در باره این دو مساله در دل‌ها خلجان می‌کند، و در ضمن به مساله نبوت و کتاب نیز اشاره می‌نماید، و امتیازی که دو گروه مؤمنین حقیقی به آیات خدا، و فاسقان خارج از زی عبودیت، از یکدیگر دارند بیان می‌کند، و نیز به دسته اول وعده ثوابی می‌دهد که از تصور هر متصور بیرون است، و به دسته دوم وعیدی می‌دهد، و به انتقام شدیدی تهدید می‌کند که عبارت است از عذاب الیم و ابدی در قیامت، و عذابی کوچک‌تر از آن که در دنیا به زودی خواهند چشید، و در آخر، سوره را با تاکید آن وعید، و دستور به رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم که تو نیز منتظر باش آن چنان که آنان منتظرند، ختم می‌کند. ۲ - محل نزول سوره سجدهگفته شده: این سوره در مکه نازل شده، مگر سه آیه آن که بعضی گفته‌اند در مدینه نازل شده است، و آن عبارت است از آیه ا فمن کان مؤمنا کمن کان فاسقا تا تمامی سه آیه. ۳ - ویژگی‌های سوره سجده۱. سی آیه به عدد اکثر مکتب‌های تفسیری، ۲۹ آیه به عدد بصری، ۳۸۰، ۳۷۵ یا ۳۳۰ کلمه و ۱۵۰۰، ۱۵۶۴ یا ۱۵۹۹ حرف دارد. ۲. در ترتیب نزول، هفتاد و پنجمین و در قرآن کریم سی و دومین سوره است. ۳. پس از سوره مؤمنون و پیش از سوره طور در مکه فرود آمد؛ به جز آیات ۱۶ تا ۲۰ که مدنی است. ۴. از سور مثانی، و شمار آیات آن کمتر از یک حزب است. ۵. گفته‌اند یک آیه منسوخ دارد. ۶. آن را از سور عزائم برشمرده‌اند. ۴ - مطالب برجسته سوره سجده۱. عظمت قرآن و نزول آن از جانب پروردگار جهان؛ ۲. آفرینش انسان از خاک و نطفه و روح الهی؛ ۳. نشانه‌های عظمت و قدرت الهی در آسمان و زمین؛ ۴. رستاخیز و حساب؛ ۵. خلقت زمین و آسمان در شش روز؛ ۶. اشاره‌ای کوتاه به تاریخ بنی اسرائیل. [۳]
رامیار، محمود، ۱۳۰۱ - ۱۳۶۳، تاریخ قرآن، صفحه ۵۸۵.
[۴]
جمعی از محققان، علوم القرآن عندالمفسرین، جلد۱، صفحه ۳۱۶.
[۷]
هاشم زاده هریسی، هاشم، ۱۳۱۷، شناخت سوره‌های قرآن، صفحه ۲۹۷.
[۸]
فیروز آبادی، محمد بن یعقوب، ۷۲۹ - ۸۱۷ق، بصائرذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز، جلد۱، صفحه ۳۷۳.
[۹]
راغب اصفهانی، حسین بن محمد، ۵۰۲ق، المفردات فی غریب القرآن، صفحه ۹۱.
۵ - مقالات مرتبطسور عزائم؛ اسامی سوره سجده. ۶ - پانویس
۷ - منبعفرهنگنامه فارسی علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «سوره الم تنزیل». |