زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

سوره الم تنزیل





سوره الم تنزیل یا سوره سجده، سی و دومین سوره قرآن می‌باشد.


۱ - محتوای سوره سجده



خداوند در آیه ۱۵ این سوره، یکی از نشانه‌های بارز مؤمن را به خاک افتادن به علامت تعظیم و سپاس، هنگام یادآوری آیات و نشانه‌های خدا، و سجده و ستایش خداوند می‌داند. این آیه، سجده واجب دارد و نام سوره نیز از همین آیه گرفته شده است.
هدف کلی سوره، بیان مبدا و معاد، و اقامه برهان بر این مساله است، و نیز دفع شبهه‌هایی که در باره این دو مساله در دل‌ها خلجان می‌کند، و در ضمن به مساله نبوت و کتاب نیز اشاره می‌نماید، و امتیازی که دو گروه مؤمنین حقیقی به آیات خدا، و فاسقان خارج از زی عبودیت، از یکدیگر دارند بیان می‌کند، و نیز به دسته اول وعده ثوابی می‌دهد که از تصور هر متصور بیرون است، و به دسته دوم وعیدی می‌دهد، و به انتقام شدیدی تهدید می‌کند که عبارت است از عذاب الیم و ابدی در قیامت، و عذابی کوچک‌تر از آن که در دنیا به زودی خواهند چشید، و در آخر، سوره را با تاکید آن وعید، و دستور به رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم که تو نیز منتظر باش آن چنان که آنان منتظرند، ختم می‌کند.

۲ - محل نزول سوره سجده



گفته شده: این سوره در مکه نازل شده، مگر سه آیه آن که بعضی گفته‌اند در مدینه نازل شده است، و آن عبارت است از آیه ا فمن کان مؤمنا کمن کان فاسقا تا تمامی سه آیه.

۳ - ویژگی‌های سوره سجده



۱. سی آیه به عدد اکثر مکتب‌های تفسیری، ۲۹ آیه به عدد بصری، ۳۸۰، ۳۷۵ یا ۳۳۰ کلمه و ۱۵۰۰، ۱۵۶۴ یا ۱۵۹۹ حرف دارد.
۲. در ترتیب نزول، هفتاد و پنجمین و در قرآن کریم سی و دومین سوره است.
۳. پس از سوره مؤمنون و پیش از سوره طور در مکه فرود آمد؛ به جز آیات ۱۶ تا ۲۰ که مدنی است.
۴. از سور مثانی، و شمار آیات آن کمتر از یک حزب است.
۵. گفته‌اند یک آیه منسوخ دارد.
۶. آن را از سور عزائم برشمرده‌اند.

۴ - مطالب برجسته سوره سجده



۱. عظمت قرآن و نزول آن از جانب پروردگار جهان؛
۲. آفرینش انسان از خاک و نطفه و روح الهی؛
۳. نشانه‌های عظمت و قدرت الهی در آسمان و زمین؛
۴. رستاخیز و حساب؛
۵. خلقت زمین و آسمان در شش روز؛
۶. اشاره‌ای کوتاه به تاریخ بنی اسرائیل.
[۳] رامیار، محمود، ۱۳۰۱ - ۱۳۶۳، تاریخ قرآن، صفحه ۵۸۵.
[۴] جمعی از محققان، علوم القرآن عندالمفسرین، جلد۱، صفحه ۳۱۶.
[۷] هاشم زاده هریسی، هاشم، ۱۳۱۷، شناخت سوره‌های قرآن، صفحه ۲۹۷.
[۸] فیروز آبادی، محمد بن یعقوب، ۷۲۹ - ۸۱۷ق، بصائرذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز، جلد۱، صفحه ۳۷۳.
[۹] راغب اصفهانی، حسین بن محمد، ۵۰۲ق، المفردات فی غریب القرآن، صفحه ۹۱.


۵ - مقالات مرتبط



سور عزائم؛ اسامی سوره سجده.

۶ - پانویس


 
۱. سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، ۸۴۹ - ۹۱۱ق.، الاتقان فی علوم القرآن، جلد۱، صفحه ۴۳-۴۱.    
۲. طباطبایی، محمد حسین، ۱۲۸۱ - ۱۳۶۰، المیزان فی تفسیر القرآن، جلد ۱۶، صفحه ۲۴۳.    
۳. رامیار، محمود، ۱۳۰۱ - ۱۳۶۳، تاریخ قرآن، صفحه ۵۸۵.
۴. جمعی از محققان، علوم القرآن عندالمفسرین، جلد۱، صفحه ۳۱۶.
۵. زرکشی، محمد بن بهادر، ۷۴۵ - ۷۹۴ق، البرهان فی علوم القرآن (باحاشیه)، جلد۱، صفحه ۱۹۳.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، ۱۳۰۵، تفسیر نمونه، جلد۱۷، صفحه ۱۰۳.    
۷. هاشم زاده هریسی، هاشم، ۱۳۱۷، شناخت سوره‌های قرآن، صفحه ۲۹۷.
۸. فیروز آبادی، محمد بن یعقوب، ۷۲۹ - ۸۱۷ق، بصائرذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز، جلد۱، صفحه ۳۷۳.
۹. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، ۵۰۲ق، المفردات فی غریب القرآن، صفحه ۹۱.


۷ - منبع



فرهنگ‌نامه فارسی علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «سوره الم تنزیل».    



آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.